روانشناسی زرد شامل مفاهیم و تئوریهایی در مورد رفتار و زندگی ذهنی بشر است که ادعا میشود بر مبنای علم روانشناسی است. ولی در واقع، روانشناسی زرد و روانشناسی علمی، کاملا از هم مجزا هستند.
روانشناسی زرد به چه معنا است؟
رنگ زرد میتواند تداعی کننده معانی متفاوتی در ذهن شما باشد. یکی از این معانی برگرفته از فصل پاییز است، فصلی که رنگ زرد در آن، بیشتر از هر موقع دیگری در طبیعت دیده میشود. این رنگ در فصل پاییزتداعی کننده به پایان رسیدن و شوکی موقت به فرایند رشد طبیعت است. در روانشناسی نیز رنگ زرد به معنای نگاهی غیرتخصصی و غیرعلمی است.
کدام درمانگران را میتوان روانشناس زرد نامید؟
در روانشناسی شخصیت، یکی از روشهای پرکاربردی که افراد برای توجیه رفتارهای نابهنجار خود استفاده میکنند، «عقلانی سازی» است. یعنی، برای هر واقعیتی که نمیخواهیم بپذیریم دلیلی میآوریم تا صورت مسئله از «چه کسی دزدید» به «چرا دزدید تغییر کند»!
روانشناسی زرد در اصل به دلیل ایجاد مسیری برای بقا و کسب درامد شکل گرفته است. روانشناسانی که عمیقا باور دارند که هیچگاه نمیتوانند به عمق احساسات افراد نفوذ کنند طرفدار روانشناسی زرد هستند. این افراد هیچگاه نخواستهاند تحلیل عمیقی از شخصیت خود داشته باشند چون این تحلیل عمیق باعث روبهرو شدن روانشناس با واقعیت تلخی خواهد شد که سعی در فراموش کردن آن داشته است. در نتیجه برای توجیه این عدم توانایی در شناخت خود و دیگران، مجبور میشوند روانشناسی را از سطوح پیچیده تحلیل شخصیت به مفاهیم پیشپاافتاده تنزل بدهند تا بتوانند در سایه این سطحینگری، درامد و شهرتی کسب کنند.
روانشناس زرد را چگونه بشناسیم؟
تشخیص این موضوع نیاز به مطالعات گسترده و داشتن اطلاعات کافی در حوزه روانشناسی دارد. ما ویژگیهای مشترک این روانشناسان را برای کمک به شما بیان میکنیم.
ـ ایجاد سرابی از واقعیت:
آیا به این مطلب فکر کردید که چرا برخی افراد علاقه دارند برای حل مشکلاتشان به فالگیرها مراجعه کنند؟
این افراد به دنبال کشف واقعیت نیستند و خودشان هم میدانند که هیچ واقعیتی را نمیتوان از کف فنجان قهوه کشف کرد. آنها به دنبال راهی هستند تا انفعال و رفتارهای غیرمسئولانه خودشان را در زندگی توجیه کنند و برای نادیده گرفتن واقعیت زندگی خود از تخیلات یک فالگیر کمک میگیرند. روانشناسان زرد نیز نمیتوانند واقعیات زندگی شما را تحلیل کنند و همیشه به جای اینکه در ذهن مخاطب سوالی ایجاد کنند، بیشتر پاسخ ارائه میدهند و هیچگاه شما را به تماشای واقعیتهای تلخ زندگی و روابطتان، دعوت نمیکنند.
ـ استادان بیجزوه:
روانشناسان زرد اساتیدی هستند که تمام دانش آنها در اوراق داخل کیفشان است. اگر این نوشتهها نباشند حرفی برای گفتن ندارند و نمیتوانند به پرسشهای جدید پاسخ دهند. برخی از آنها مدتها است که نظریههای ثابتی را بیان میکنند و اگر سخنرانیهای سه سال قبل آنها را با حرفهای امروزشان مقایسه کنید، هیچ ردی از تغییر پیدا نخواهید کرد. این در حالی است که علوم انسانی (در تمام زیرشاخهها) هر روز ابعادی جدیدی از پیچیدگیهای بشر را نمایان میکند و روشهای نوینی را برای درمان و نحوه تشخیص بیماریها معرفی میکند.
روانشناسی زرد چند نوع است؟
روانشناسی زرد در قالبهای مختلفی دیده میشود از جمله:
- کتابهای خودیار یا سلفهلپ (self-help) کتابهای پرفروشی هستند که عناوینی چون «صد و یک راه برای موفقیت»، «ده راز پولدار شدن» و… دارند. این کتابها ایرادات شما را عنوان میکنند، راهحلهایی هم ارائه میدهند ولی لزوما همه آنها علمی و قابل اجرا نیستند.
- توصیهها و سخنرانیهایی که از طریق تلویزیون، شبکههای اجتماعی یا رسانههای چاپی منتشر میشود
- حقایقی که در بین عامه مردم رایج است و ممکن است واقعی و درست نباشد
- و…
چطور روانشناس زرد نباشیم؟
قدم اول این است که مجهولات خود را پیدا کنید و بپذیرید که به معلومات بیشتری نیاز دارید. در قدم بعدی، به سمت کسب دانش حرکت کنید و به این واقعیت توجه کنید که با مطالعه یک کتاب یا گذراندن یک کارگاه آموزشی، درمانگر نمیشوید. از منابع آموزشی معتبر کمک بگیرید و زمان مفید خود را با شرکت در دورههای آموزشی نامعتبر هدر ندهید.در انتهای متن چند فیلم مربوط به روانشناسان زرد قابل مشاهده است(تحلیل فیلم بصورت زیرنویس روی فیلم قرار گرفته است)
یکی از بهترین روشها برای دستیابی به مطالب علمی و صحیح، بهرهگیری ازمنابع تاییده شدهای است که از سوی مراکز و بنیادهای علمی معتبر ارائه میشوند. یکی از این مجموعهها، انجمن روانشناسی آمریکا APA و API است که در زمینه آموزش روانشناسی شهرت جهانی دارد.
اگر میخواهید به چنین منابع آموزشی و روشهای نوین تدریس دسترسی داشته باشید، روی این لینک کلیک کنید.
با سلام یک سوال آیا روانشناسی زرد با روانشناسی مثبت نگر یا معنا گرا تفاوت دارد؟
سلام بله؛در روانشناسی مثبت نگر(نقاط منفی انکار نمیشه ولی تومه بیشار بر نقاط مثبته) در حالیکه در روانشناسی زرد تمروز فقط وفقط بر نقاط مثبته(واقعی و تخیلی)و نقاط منفی کانلا انکار میشه)یعنی مبنای آن واقع بینی نیست بلکا خوش بینی وخوش خیالی افراطی ست
درود متشکرم مطلب آموزنده تون. آیا NLP هم جزو روانشناسی زرد محسوب میشه؟
درود از همراهی شما به عنوان روش درمانی جنبه کار ایی ندارد