فصل ۵تحسیناصلاً چرا باید تحسین کنیم؟
نتایج پژوهشها گزارش میدهد کودکانی که در خانواده خیلی تحسینمیشوند و مورداحترام هستند، در مورد تواناییهای خود در تردید هستند و به‌عکس کودکانی که در محیط خانه مورد تحقیر واقع میشوند، برای مبارزه در دنیای خارج بیشتر تکاپو میکنند. همین نتیجه اثبات میکند که لزومی ندارد کودکان را زیاد تحسین کنیم! مسئله مهمی در مطلب فوق وجود دارد و آن این است که کودکان اگر در مسیری تلاش کنند که در حیطه توانمندی آن‌ها نیست، اعتمادبهنفس آن‌ها خدشهدار میشود. پس نتیجهگیری میکنیم اگر آن‌ها را در مسیر درست تحسین نکنیم در مسیرهایی تلاش خواهند کرد که موجب شکست دوباره و دوبارهشان میشود.
گاهی اوقات در حین تحسین کردن، سو برداشت رخ میدهد:
تحسین ممکن است به انکار منجر شود
همیشه خیلی خوب لباس میپوشی!باید یک ساعت پیش منو میدیدی!(انکار)
تحسین ممکن است تهدیدآمیز باشد.
تحسین ممکن است موجب نگرانی شود.
تو خیلی خوب توپ پرتاب میکنی.(کودک با خودش فکر کند) نکنه نتونم خوب پرتاب کنم و ازم ناامید شه!
تحسین ممکن است به زرنگی تبدیل شود
تو کیکهای خوش‌مزه‌ای درست میکنی و این عالیه!(کودک با خودش فکر کند) نکنه منظورش اینه که من باز براش کیک درستکنم؟چگونه درست تحسین کنیم؟
خیلی از والدین وقتی کودکشان کار درستی انجاممیدهد میگویند چه‌کار خوبی، آفرین، عالی و … اما آیا برداشت کودکان از این عبارات همانند برداشت ما بزرگ‌سالان است؟
پاسخ این است که خیر. کودکان ترجیح میدهند هنگام تحسین آن‌ها کارشان را توصیف کنیم. در تحسین توصیفی، بزرگ‌سال میبایست آنچه را میبیند و حسمیکند را توصیف کند و اگر آن فرایندی که کودک انجام داده در قالب یک صفت مثبت است در انتهای توصیفها، با آ« صفت مثبت خلاصه کند. مثلاً وظیفه‌شناس. سپس کودک قادر است خود را در مسیر درست تحسین کند.
نکتهای که در تحسین کردن باید رعایت کنیم این است که:
۱- مطابق توانمندی‌های کودک تحسین کنیم. مثلاً به کودک دهساله نگوییم چه مرتب و سریع بند کفشت را میبندی چراکه برای یک نوجوان این نه‌تنها تحسین نیست بلکه توهینآمیزاست.
۲- در تحسینها به ضعف‌های گذشته اشاره نکنیم.” قبلاً خیلی باید معطل میموندم تا بند کفشت رو ببندی والان کم!”
۳- نشان دادن علاقه بیش‌ازحد به انجام کاری در تمایل کودک اختلال ایجاد میکند.
۴- لازم نیست که مانع واکنشهای اولیهمان بشویم. باید بتوانیم آن‌ها را در مسیر بهتری گزارش کنیم.
۵- در تحسینهایمان هرگز نگوییم ” من مطمئن بودم تو میتونی اینکارو انجام بدی!” چون این به علم لایتناهی شما اعتبار میبخشد! نه توانمندی‌های کودک!
فصل ۶ مانع نقش‌پذیری کودکان خود شوید.
گاهی اوقات با بعضی کلمات در تلاشیم تا به کودک خود محبت کنیم. مثلاً او را شاهزاده، زیبای من، پسر موفق من، دختر خوب من، پسر حرفگوشکن من و … . گاهی اوقات با کلمات منفی بارها و بارها او را صدا میزنیم: دروغ‌گو، خیالباف، لجباز و … . وقتی کودک ما باور کند یکی از این صفات- چه خوب چه بد- را دارا هست؛ یعنی به فرزندمان نقش دادهایم.
نقش‌پذیری موجب میشود کودک و والد به‌مرور باور کنند که آن خصوصیتها رادارند و نتیجتاً در رفتار والد و کودک تاثیرگزار خواهد بود. همچنین اگر همیشه به فرزندمان بگوییم بچه خوب، نقش خوب بودن را به او دادهایم. مشکلش این هست که کودک، فراموش میکند شخصیت خودش و خود واقعی‌اش کیست و هیجانهای منفی‌اش را سرکوب خواهد کرد.
در ادامه مهارت‌هایی که لازم است والدین به کار ببرند تا فرزندشان را از نقش‌پذیری‌ها رها کنند بیان‌شده است:
به دنبال فرصت‌هایی باشیم تا به فرزندانمان تصویر جدیدی از خودشان نشان دهیم.
فرزندانمان را در موقعیت‌هایی قرار دهیم که خود را به شکل متفاوتی ببینند.
اجازه دهیم که فرزندانمان بشنوند که در مورد آن‌ها به‌خوبی صحبت میکنیم.
الگوی رفتاری مناسبی برای فرزندمان باشیم.
گنجینهای برای بهترین لحظات فرزندانمان باشیم.
زمانی که کودک بر اساس نامها یا برچسبها عمل کرد، احساسات و انتظارات خود را به او بازگو کنیم.
✅(جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد این محصول اموزشی روی ایکون ذیل کلیک کنید)
[button style=”btn-danger” url=”https://ravancall.com/product/%d9%be%da%a9%db%8c%d9%80%d8%ac-%d8%b1%d9%88%d8%a7%d9%86%d8%b4%d9%86%d9%80%d8%a7%d8%b3%db%8c-%da%a9%d9%88%d8%af%da%a9-%d9%88-%d8%ae%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%a7%d8%af%d9%87/” target=”_blank” size=”btn-lg” block=”btn-block”]مشاهده محصول آموزشی[/button]
