فاکتورهای روان­شناختیِ اضطراب

دو مکتب فکریِ مهمی که تلاش کردند تأثیرات روان­شناختی بر اضطراب را توضیح دهند یکی مکتب شناختی است و دیگری مکتب رفتاری. درک و فهم این تئوری­ها به درک درمان شناختی رفتاری نیز کمک می­کند که البته خارج از این بحث است. راه سومی که از طریق آن می­توان به علت روان­شناختی اضطراب نگاه کرد، تئوری رشد است، این تئوری در جستجوی این است که تجربیات اضطرابی ما را با نگاه کردن به آنچه ما در دوران کودکی آموخته­ایم، بفهمد.
تئوری شناختی و اضطراب

خطر بخشی از زندگی است. برای محافظت از ما، تکامل به‌صورت ژنتیکی ما را آماده کرده است تا از خطر بترسیم. ما می­دانیم که باید از حیوانات وحشی اجتناب کنیم و در ارتفاعات مراقب باشیم. اگرچه، تئوری شناختی مطرح می­کند که افراد با اختلالات اضطرابی مستعد بیش برآوردی خطر و عواقب آن هستند. برای مثال، ممکن است افراد خطر ناشی از حیوان خاصی مانند عنکبوت یا مار را بیشتر از مقدار واقعی آن برآورد کنند. آن­ها به بدترین سناریو ممکنه فکر می­کنند، اینکه مار ممکن است آن­ها را نیش بزند و مسمومشان کند درصورتی‌که ممکن است آن مار کاملاً بی‌خطر باشد. این مسئله به اغراق کردن یا فاجعه­بار پنداشتن معروف است و در بین افراد با اضطراب شایع است.

افرادی که خطر را بیش­برآورد می­کنند، تمایل دارند از موقعیت­هایی که آن­ها را در معرض ترس می­گذارد، اجتناب کنند. برای مثال، افرادی که از پرواز می­ترسند، از تمامی سفرهایی که نیازمند پرواز هوایی هستند، اجتناب خواهند کرد. این رفتارها به رفتارهای امن معروف هستند چون باعث می­شوند که فرد اضطراب کمتری را احساس کند. اگرچه، وقتی از موقعیت­های اضطراب زا اجتناب می­کنیم، ترس­ها تقویت می­شوند. تئوری شناختی مطرح می­کند که اگر افراد از چیزی که می­ترسند، اجتناب نکنند، ترس کاهش پیدا خواهد کرد، چون این موقعیت به آن­ها این فرصت را می­دهد که بفهمند موقعیت آنقدری که آن­ها باور دارند، خطرناک نیست.

تئوری رفتاری و اضطراب

تئوری رفتاری مطرح می­کند که افراد یاد می­گیرند که در طی یک رویداد استرس­زا یا آروماتیک با نشانه­های خاص، احساس ترس کنند؛ مثل مکان، صدا یا احساسی خاص. وقتی نشانه­ها دوباره اتفاق می­افتند، باعث می­شوند که ترس دوباره تجربه شود. یک‌بار همراهی بین ترس و نشانه (سر نخ)، تداعیِ خودکار، سریع و خارج از کنترل آگاهانه را باعث می­شود. قبل از اینکه بفهمیم خطر نزدیک است، ترس را احساس می­کنیم. این نشانه­ها می­توانند درونی یا بیرونی باشند.

مثالی از نشانه بیرونی می­تواند بوی خاصی باشد که در حین یک رویداد استرس­زا حس شده باشد. وقتی این بو حس شود (حتی اگر در آن زمان خطری وجود نداشته باشد)، فرد رویداد استرس­زا را به یاد می­آورد و می­ترسد. نشانگان درونی مانند تپش قلب نیز ممکن است باعث ترس شوند، اگر در طی رویداد استرس­زایی ضربان قلب فرد افزایش پیداکرده بوده باشد. بعدها، وقتی قلب فرد در طی یک روتین ورزشی با سرعت بتپد، ممکن است احساس ترس ظاهر شود.

افراد مبتلابه اختلالات اضطرابی ممکن است در اجتنابشان پیش روی کنند. نشانگان اصلی ممکن است به نشانگان مشابهی تعمیم پیدا کنند، یک رویارویی بد با یک نژاد از سگ­ها ممکن است به اجتناب از تمامی سگ­ها تعمیم پیدا کند. وقتی افراد از چنین نشانگانی اجتناب می­کنند، ممکن است احساس امنیت بیشتری کنند اما در مدت طولانی­تر، این رفتارهای اجتنابی، اضطراب تداعی شده با نشانگان را افزایش می­دهند. اجتناب از فرایند خاموشی (فرایندی برعکس یادگیری تداعی)، جلوگیری می­کند. خاموشی فقط زمانی رخ می­دهد که فرد در محیطی امن با نشانگان مواجه شود.

تئوری رشدی و اضطراب

طبق تئوری رشد، روشی که کودک از طریق آن رویدادهای زندگی را تفسیر و پیش­بینی می­کند با مقدار اضطرابی که در زندگی‌اش تجربه می­کند، مرتبط است. مقدار احساس کنترلی که افراد در طی زندگی­شان تجربه می­کنند به‌شدت با مقدار احساس اضطرابی که تجربه می­کنند، مرتبط است. بازه­ی احساس کنترل از احساس کنترل کامل (هر اتفاقی که رخ می­دهد فرد از پس آن بر خواهد آمد) تا احساس عدم اطمینان و درماندگی در برابر اتفاقات پیشروی زندگی، گسترش می­یابد. افرادی که احساس می­کنند زندگی خارج از کنترل آن­هاست، احتمالاً ترس و اضطراب بیشتری را تجربه می­کنند. برای مثال، این افراد ممکن است احساس کنند که هیچ مقداری از آمادگی یا شایستگی در برابر مصاحبه­ی کاری پیش رو به آن­ها احساس کنترل نخواهد داد و آن­ها با ترس از رد شدن در مصاحبه حاضر خواهند شد.

✅(جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد این محصول اموزشی روی ایکون ذیل کلیک کنید)
[button style=”btn-danger” url=”https://ravancall.com/product/%d9%85%d8%aa%d8%af-%d8%af%d8%b1%d9%85%d8%a7%d9%86%db%8c-%d9%86%d9%88%db%8c%d9%86%d8%8c-%d8%af%d8%b1%d9%85%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d8%ae%d8%aa%d9%84%d8%a7%d9%84-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d8%b1%d9%88%d8%a7%d9%86/” target=”_blank” size=”btn-lg” block=”btn-block”]مشاهده محصول آموزشی[/button]