تمامی روابط عاشقانه و زناشویی، سختیها و فراز و نشیبهای فراوانی را پشت سر میگذارند؛ اما تعهد و تمایل به سازگاری زوجین میتواند مسیر سختیها و مشکلات را هموار نماید. وجود یک رابطه سالم و مستحکم در زندگی مشترک مستلزم تلاشهای فراوانی است که هرکدام از طرفین رابطه باید به نوبه خود انجام دهند. برای پایدار بودن یک زندگی و گرم ماندن آتش عشق دو نفر، لازم است زن و شوهر هردو بیاموزند که چگونه با یکدیگر روابط مثبتی برقرار کنند تا رضایت خاطر شریک زندگی خود را فراهم آورند. ایجاد یک احساس خوشبختی پایدار و وجود شرایط لذتبخش در زندگی مشترک نیاز به برقراری یک رابطه سالم دارد.
ما در این مطلب قصد داریم راهها و قوانین ایجاد رابطه مستحکم بین زوجین و آگاهیهای لازم در ایجاد یک رابطه مثبت را در زندگی زناشویی را به شما ارائه دهیم، پس لطفاً تا پایان همراه ما باشید.
هرکدام از زوجین به دلایل مشخصی وارد رابطه میشود، اما آنچه یک رابطه سالم را ایجاد میکند داشتن هدف مشترک بین دو نفر است. توانایی برقراری یک رابطه مثبت و سالم آموختنی است، زوجین باید براساس معیارهای مشخصی بیاموزند که چگونه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند تا به هدف خود برسند. هر رابطه زناشویی منحصربهفرد است و تنها درصورتی رضایتبخش میشود که دو طرف رابطه با صحبتهای عمیق و صادقانه اعتماد شریک زندگی خود را جلب نمایند. باتوجه به اینکه برخی ویژگیهای مشترک در اغلب روابط سالم وجود دارد، بهتر است این اصول اساسی و مهم روشن شوند تا به زوجین کمک گردد روابط خود را در سطح مطلوبی حفظ نمایند.
اطلاع از اصول مهم برقراری ارتباط مؤثر میتواند تلاش برای عبور از چالشها و سختیها را برای زوجین شیرین، لذتبخش و هیجانانگیز کند. یک رابطه معنادار عاطفی سبب میشود هر دو نفر احساس دوست داشته شدن و ارزشمند بودن را تجربه کنند و از این لحاظ راضی باشند. در ادامه مطلب اصول مهم و اساسی که برای ایجاد یک رابطه سالم و ماندگار ضروری است را بررسی میکنیم. قبل از آن لازم است خدمت اساتید گرامی و روانشناسان ارجمند «ابر پکیج الماس» را معرفی نماییم. این پکیج میتواند منبع جامع و کاملی جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه علم روانشناسی باشد. جهت تهیه این مجموعه هماکنون میتوانید به وبسایت بنیاد روانکال مراجعه نمایید.
زن و شوهری که تمایل به برقراری ارتباط گرم و سالم دارند باید اساس زندگی مشترک خود را بر اعتماد، امانتداری و صداقت پایهگذاری کنند و از هرگونه دروغ و ریا بپرهیزند. اعتماد متقابل در تداوم رابطه زناشویی اهمیت بسیار بالایی دارد؛ چراکه اعتماد داشتن دو نفر به یکدیگر در ابعاد مختلف رفتاری و اخلاقی میتواند برای طرف مقابل آسودگی خاطر ایجاد نماید و او را معتمد و امین خانواده کند.
درصورتی که اعتماد خدشهدار شود، ناپایداری زندگی مشترک کلید میخورد و روابط زناشویی رو به سردی میگذارد. مهمترین عواملی که زمینه را برای اعتماد زوجین فراهم مینماید عبارتند از:
مهمترین عامل ایجاد اختلافات زناشویی انتظاراتی است که زن یا شوهر از یکدیگر دارند. چراکه دو نفر با پیشفرضها و تعصبات متفاوتی از زندگی مشترک وارد رابطه میشوند، اما اختلاف نظرها و شرایط پیشبینی نشدهای ایجاد میگردد که منجر به بروز اختلاف میشود. زن و شوهر در ابتدای زندگی مشترک باید بدانند وارد یک رابطه دو نفره شدهاند نه یک نفره! پس لازم است طرفین رابطه بدانند هرکدام بهنحوی در پایداری زندگی مشترک نقش منحصربهفردی دارد. اگر زوجین به پایه اصلی زندگی یعنی همبستگی عاطفی اهمیت بدهند، خواهند دید فرصت رشد و بالندگی رابطه آنها هر روز بهتر و بیشتر میشود. چراکه همبستگی در روابط عاطفی نیازهای اصلی را نشانه میگیرد و هرکدام از طرفین رابطه با علم به این موضوع که دیگری چه نیازهایی دارد، تمام تلاش خود را برای به تأخیر نیافتادن آن نیازها خواهد کرد.
زوجین برای تحقق این عادت در رابطه باید به جایگاه رابطه زناشویی خود توجه داشته باشند و بدانند همسرشان چه میزان تلاش برای نگهداشتن یک رابطه سالم از خود نشان میدهد. وقتی زن و شوهر دانستند که کجای رابطه ایستادهاند، آن زمان میتوانند همبستگی عاطفی را یک هدف مهم و مشخصی قرار دهند. آنها میتوانند با برقراری تعادل در رابطه و ایجاد برخی تغییرات به ظاهر ساده در زمینه ارتباط با شریک زندگی وضعیت رابطه خود را بهبود بخشند. زندگی در چنین رابطهای رشد و احترام را بههمراه دارد و مسیر زندگی را روشن مینماید.
فداکاری و از خودگذشتگی در زندگی مشترک بسیار اهمیت دارد به شرطی که دو طرفه باشد. پستیها و بلندیهای زندگی مشترک تنها درصورتی به سلامت پشتسر گذاشته میشود که زوجین همدلی و گذشت داشته باشند. غرور و تعصب بیجا در اغلب مواقع مانع از ایثار و از خودگذشتگی میگردد و میتواند تهدید بزرگی برای یک رابطه سالم باشد. در زندگی مشترک باید طرفین رابطه کلمه «ما» را جایگزین کلمه «من» کنند و بهاین ترتیب شراکت خود از این رابطه را نشان دهند. زمانی که فرد بتواند بخشی از «منیت» خود را کنار بگذارد و با شریک زندگی خود هماهنگ و همراه گردد، آرامش و رضایت در زندگی زناشویی آنها جریان مییابد.
اما اگر تطابق و هماهنگی بین دو نفر یک طرفه باشد، همسر او دلسرد میگردد، پس برای رسیدن به آرامش زوجین هرکدام باید از بخشی از خواستهها و علایق خود دست بکشند و با یکدیگر هماهنگ گردند
یکی از مهمترین فاکتورهایی که سبب تداوم یک رابطه عاطفی میشود و کمک زیادی به استحکام آن مینماید احساس امنیت بهحساب میآید. احساس امنیت در رابطه زناشویی کمک میکند تا زوجین رابطه عمیقتری با یکدیگر برقرار نمایند و هیچ ترسی از شکست یا بنبست در رابطه نداشته باشند. ایجاد احساس امنیت در زندگی مشترک و ایجاد یک رابطه سالم به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به بیان مهمترین آنها میپردازیم:
وجود اختلاف نظر بین زوجین نهتنها زیانبخش نیست بلکه سازنده و مفید محسوب میشود، مادامی که میان آنها احترام وجود داشته باشد. در یک رابطه سالم، زن و شوهر در زمان بروز مشکلات با ملایمت و آرامی با یکدیگر صحبت میکنند و در تمام زمان صحبت ادب و احترام را درنظر دارند. یافتن راهحل منطقی برای مشکلات زمانی محقق میشود که دو طرف رابطه از سرزنش کردن یکدیگر بپرهیزند و انتقادهای تند و رفتار پرخاشگرایانه را از خود بروز ندهند. چراکه این رفتارهای غیرمنطقی درگیری میان آنها را شدیدتر و مشکل را عمیقتر مینماید. زوجینی که تمایل دارند در زمان بروز مشکلات به راهحلهای منطقی برسند باید افکار منفی را در زمان گفتگو به زبان نیاورند و با تمرکز بر روی نکات مثبت به یکدیگر انگیزه دهند.
در زندگی مشترک زن و شوهر با انجام برخی رفتارها در حین گفتگو میتوانند جو را از تشنج دور نگهدارند و با مسالمت مشکلات پیش آمده را حل نمایند. راههایی که سبب تغییر فضا در زمان گفتگو میگردد عبارتند از:
انجام فعالیتهای دو نفره سبب میشود جریان مثبتی بین زوجین ایجاد گردد و روابط زناشویی مستحکمتر شود. انجام فعالیتها و کارهایی مانند آشپزی، تماشای فیلم، پیادهروی، ورزش، کوهنوردی، صرف یک وعده غذایی در رستوران بهصورت هفتگی و… میتواند فرصتی را برای زن و شوهر فراهم آورد تا زندگی را از حالت یکنواختی خارج کنند. طبق تحقیقات انجام شده زوجینی که قرارهای عاشقانه و فرصتهای جدید و متنوعی برای یکدیگر فراهم میآورند، با گذشت زمان روابطه عاطفی عاشقانهتر و صمیمیتری با یکدیگر برقرار میکنند.
این تصور که روابط جنسی باید خودجوش باشد را دور بریزید، در حال حاضر با وجود تمام مشغلهها و گرفتاریهای اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی برقراری رابطه جنسی خودجوش چندان معنی و مفهومی ندارد. اما زوجین باید بدانند اگر برای برقراری رابطه جنسی خود برنامهریزی نداشته باشند، با گذشت زمان به مشکلات متعددی ازجمله سردی رابطه گرفتار میشوند. در ایجاد یک رابطه سالم، تنوع در معاشقه و لمس فیزیکی زوجین میتواند منجر به ترشح «دوپامین» در مغز شود و میزان هیجان را در زن و شوهر بالا ببرد. این موضوع میتواند به کاهش هورمونهای هیجانی منفی بیانجامد و صمیمیت بین زوجین را افزایش دهد.
یکی دیگر از مهمترین نشانهها و اصول رابطه سالم، گوش شنوا بودن هرکدام از زوجین بهحساب میآید. گفتگوهای شبانه فرصت خوبی است تا در کنار مطرح نمودن مسائل مختلف، زن و شوهر از دغدغهها، نگرانیها و احساساتشان با یکدیگر صحبت کنند. بهتر است در این زمان گوشی مبایلتان را کنار بگذارید و در چشمهای طرف مقابل نگاه کنید، زمانی که همسر شما بداند تمام حواستان با او است آرامش پیدا میکند و میتواند راحتتر مسائل خود را با شما درمیان بگذارد. گفتگوی مسالمتآمیز و سازنده میان زوجین فرصت خوبی است تا آنها سوءتفاهمها و ناراحتیهای گذشته را حلوفصل نمایند و از استرسها رها گردند.
خواستهها و نیازهای بشر حد و مرز ندارد، بخشی از این خواستهها تخیلی هستند اما پرداختن به آنها فرد را آرام و دلخوش میکند و برخی واقعی هستند که براساس نیازها، انتظارات و خواستههای هر فرد از خود یا دیگران بروز پیدا میکند. خواستهها و انتظارات هر فرد از خود، جنبه عملی و منطقی دارد و سبب میشود فرد برای موفقیت در فعالیتهای خود انگیزه پیدا کند. اما نیازهای فرد نسبت به دیگران که میتواند منطقی، واقعی یا غیرواقعی باشد، ممکن است گاهی برآورده شود و گاهی خیر. در زندگی مشترک نیازها و خواستههای متقابلی وجود دارد که بخشی از آن واقعی و منطقی هستند و در اغلب زندگیها یکسان دیده میشوند. زن و شوهر در بیان انتظاراتشان از یکدیگر باید حد و مرز را رعایت کنند و نسبت به آنچه از طرف مقابلشان انتظار دارند باید منطقی و واقعبینانه نگاه کنند.
زمانی که فردی از همسر خود توجه، عاطفه و محبت میخواهد یا نیاز به تفریح و استراحت را در خود میبیند، باید بداند طرف مقابل او نیز این نیازها و انتظارات را از او دارد. درک نیازهای واقعی و طبیعی توسط زن وشوهر و برآورده شدن آنها میتواند زمینه را برای ایجاد یک رابطه سالم فراهم کند و زندگی رضایتبخشی را رقم بزند.
وجود یک محیط سالم برای آرامش و خوشبختی زوجین و فرزندان آنها، تنها با پایبندی به تعهدات و توجه به حقوق یکدیگر حاصل میگردد. زن و شوهر آگاه میدانند در هرکجا که خطا و مشکلی پیش آمد، خود را با قوانین و تعهدات خود مطابقت بدهند و سپس مجدداً به مسیر خود ادامه دهند. زندگی مشترک قوانین و قواعد خاص خودش را دارد که تعهد و پیابندی به آنها زمینه را برای ایجاد یک رابطه سالم و مثبت فراهم میکند. زندگی زناشویی بر اصل دوستی و محبت شکل گرفته است و زوجین باید بدانند به همان اندازه که در زندگی برای خود حقی قائل میشوند برای همسر خود نیز همان حق را اختصاص دهند. زمانی که هرکدام از زوجین نتواند حق همسر خود را ادا کند، نمیتواند توقع داشته باشد تا به حقوق او احترام بگذارند. بنابراین شناخت حقوق متقابل و توجه به این موضوع که هر فرد در زندگی حقی دارد، میتواند ابعاد و وظایف هر فرد در زندگی را روشن و مشخص نماید.
این موضوع که هیچ فردی نمیتواند کلام شما را رمز گشایی کند را مورد توجه قرار دهید. در زندگی مشترک بیان کامل احساسات و برقراری یک ارتباط صمیمانه میتواند به زوجین کمک کند تا انتظارات عجیب و دور از دسترس از یکدیگر نداشته باشند. زمانی که زن یا شوهر هرچه احساس میکند یا هرچه نیاز دارد را به زبان میآورد، در ایجاد یک رابطه صمیمانه کمک فراوانی کرده است. عمیقتر شدن رابطه و شدید شدن رابطه عاشقانه تنها با ایجاد یک رابطه صمیمی محقق میشود، بنابراین بهتر است زوجین جهت ایجاد یک رابطه سالم هرآنچه هست و هرآنچه احساس میکنند را با احترام بیان کنند. عنصر دوستی میتواند زمینه را برای گفتگوهای محترمانه و سازنده فراهم آورد و زوجین امکان بیان نقطه نظرها، فعالیتها و احساسات را بدون داشتن حس مالکیت یا داوری داشته باشند.
نشان دادن احساسات مثبت و ابراز علاقه با کارهای کوچک میتواند کمک کند تا زوجین ارتباطی عمیق با یکدیگر پیدا کنند. انجام فعالیتها و کارها از روی محبت به شریک زندگی این نوید را میدهد که ازسوی همسرش مورد توجه قرار گرفته و هنوز علاقه و احساسات همسر نسبت به او مانند روزهای اول آشنایی است. توجه داشته باشید هر فرد باتوجه به تواناییهای خود میتواند همسر خود را سوپرایز و خوشحال کند، یک نفر با خریدن یک شاخه گل و یک نفر با خریدن هدیهای بزرگتر. مهم این است همسر به مهمترین فرد زندگی خود نشان دهند که جایگاه ویژهای در قلب او دارد.
مسئولیتپذیری سادهترین، اما مهمترین موضوع در زندگی مشترک بهحساب میآید. زن و شوهر باید درمقابل فعالیتها، مسئولیتها، موفقیتها و شکستهایشان در زندگی مشترک مسئولیتپذیر باشند و در زمان ناکامی تقصیر را به گردن دیگری نیاندازند. مسئولیتپذیری میتواند شامل تمام کارها، حرفها و فعالیتهای هرکدام از زوجین در زندگی مشترک باشد، خصوصاً اگر این فعالیت یا حرف سبب ایجاد ناراحتی و دلخوری در زندگی شده باشد.
مشکلات و چالشهایی که در یک رابطه ایجاد میشود تنها به دلیل خطاهای زن یا شوهر به تنهایی نیست؛ بلکه گاهی ممکن است یکی از طرفین رابطه، خطاکار باشد اما خود از این موضوع غافل باشد. داشتن یک رابطه زناشویی موفق مستلزم این است که هرکدام از زوجین به سطح مطلوبی از آگاهی دست یابند و قبل از هرچیز نسبت به رفتار، عملکرد، احساسات، نقاط ضعف و اشتباهات خود حساس باشند. درغیر این صورت زمانی که زن یا شوهر از درون خود و حالات و احساسات خود خبری نداشته باشد، چگونه میتواند توقع داشته باشد همسرش او را بشناسد و نسبت به خشم، غم یا رضایت و خوشحالی او آگاهی داشته باشد. بنابراین زوجین باید در بهبود شخصیت خود و شناخت آن تلاش کنند تا درنهایت بتوانند رابطه سالم و ماندگاری با همسر خود برقرار کنند.
رابطه زناشویی موفق رؤیا نیست و برای رسیدن به آن هر دو نفر باید تلاش کنند، صبر داشته باشند و تعامل دوستانهای با یکدیگر برقرار کنند. برای داشتن یک زندگی مشترک موفق لازم است علاوهبر رفتارهای سازنده گفته شده، طرفین رابطه از برخی رفتارهای منفی و مخرب پرهیز نمایند. انجام این رفتارهای منفی سبب بروز مشکلات متعدد و ایجاد سردی در رابطه میگردد.
در ادامه مطلب به رفتارهای منفی اشاره میکنیم که انجام ندادن آن در تداوم رابطه نقش بسزایی دارد.
مهمترین عامل تحکیم خانواده و ایجاد یک رابطه سالم داشتن تفاهم بهشمار میآید. تفاهم یعنی «به فهم مشترک رسیدن»؛ زمانی که دو نفر در یک موضوع مشترک، به یک شکل فکر میکنند به تفاهم میرسند. توجه داشته باشید لازمه به تفاهم رسیدن تشابه کامل زن و شوهر نیست، چراکه زن و مرد دو جنس متفاوت با خصوصیات متفاوت هستند که در دو خانواده مختلف متولد شده و رشد نمودهاند. درنتیجه لازمه تفاهم، همگون بودن یا همتا بودن در تمام امور نیست. برای اینکه در زندگی مشترک زوجین به تفاهم نسبی برسند لازم است همتایی را در سه قسمت دستهبندی کنیم.
در ادامه به بررسی این سه دستهبندی میپردازیم، قبل از آن لازم است «پکیج کامل ویژه مشاورین زوجین» و «پکیج مهارتهای عاطفی و جنسی ویژه زوجین» را خدمت مشاورین و روانشناسان ارجمند معرفی نماییم. در پکیج اول به بررسی اجرای تکنیکهای مصاحبه در جلسات مشاوره زوجین، آشنایی با تکنیکهای زوجدرمانی هیجان مدار، اجرای تکنیکهای مصاحبه در جلسه رلپلی و… و در مجموعه دوم نیز به بررسی تکنیکهای بهبود رابطه، تشخیص شخصیت سالم و ناسالم، رفتارهای جنسی اشتباه زوجین و… پرداخته شده است. جهت تهیه این مجموعهها میتوانید هماکنون به وبسایت بنیاد روانکال مراجعه نمایید.
زوجین باید در اصول مهم و اساسی مانند مسائل اعتقادی و ایمانی همتایی کامل داشته باشند. درحقیقت یکی از مهمترین اصول ازدواج این است که زن و شوهر هردو در ایمان و اعتقادات مذهبی مثل هم باشند و همتایی کامل داشته باشند. درصورتی که زوجین همتایی کامل نداشته باشند، به معنای واقعی هیچ تفاهمی بین آنها وجود ندارد و درنهایت ازدواج و زندگی این افراد به گسستگی و ناکامی میانجامد.
در برخی از مسائل و امور همتا بودن یا امکان ندارد یا درصورت امکان غیرمطلوب است. به بیان سادهتر برخی از ویژگیها مخصوص مردان و برخی ویژگیها مخصوص زنان است، بهعنوان مثال در اموری مانند سخاوت و توجه به امور اقتصادی لازم است زن و شوهر با یکدیگر تفاوتهایی داشته باشند. این عدم همتایی نهتنها سبب بحث و اختلاف نمیشود بلکه مطلوب و پسندیده نیز هست.
تناسب نسبی در برخی امور میتواند زوجین را به فهم مشترک برساند، بهعنوان مثال در تحصیلات اگر زن یا شوهر مدرک تحصیلی ویژهای داشته باشد، لازم نیست حتماً شریک زندگی او نیز همان میزان تحصیلات را داشته باشد تا به فهم مشترک برسند. همچنین فرهنگ خانوادگی دو طرف رابطه اگر ۵۰ تا ۷۰ درصد شبیه به هم باشد، آن دو نفر میتوانند زندگی مشترک پایداری داشته باشند. پس میتوان نتیجه گرفت همتا و مثل هم بودن در امور مشخص و محدودی ضروری است، اما در بیشتر امور بهصورت نسبی کفایت میکند. بهاین ترتیب زوجین میتوانند همدیگر را فهم کنند، هرچند ممکن است تفاوتهایی با یکدیگر داشته باشند.
خلاصه و جمعبندی
بهبود روابط زناشویی و ایجاد یک رابطه سالم تنها درصورتی محقق میشود که زن و شوهر هردو به یک اندازه دلسوز رابطه باشند و برای رسیدن به آرامش تلاش کنند. داشتن یک رابطه عاشقانه و ابراز احساسات عاطفی زوجین به یکدیگر میتواند سبب میشود هر دو نفر از زندگی مشترک لذت ببرند و روابط رضایتبخشی با یکدیگر برقرار کنند. در این مطلب تلاش شد تا راهها و قوانین قدم گذاشتن در یک رابطه مثبت و ثمربخش توضیح داده شود و در ادامه به مسائل و مشکلاتی که یک رابطه را در معرض خطر قرار میدهد اشاره گردد. هر زن و شوهری عقاید و نظرات متنوعی بابت موضوعات مختلف دارند، بنابراین درک متقابل دو طرف و احترام به تفاوتها منجر به استحکام در رابطه میگردد.
زوجینی که به هر دلیلی احساس میکنند دچار سردی رابطه یا عدم تفاهم شدهاند باید هرچه سریعتر نسبت به رفع موانع و مشکلات اقدام نمایند، درغیر این صورت با عمیقتر شدن مشکلات، رابطه درنهایت به جدایی و طلاق میانجامد. در پایان لازم است مجدداً «ابر پکیج الماس» را خدمت اساتید ارجمند و روانشناسان محترم معرفی نماییم. این پکیج که شامل تمام مباحث آموزش روانشناسی میشود هماکنون ازطریق وبسایت بنیاد روانکال قابل تهیه است.